Chemie, biobased economy en circulaire economie bundelen krachten in nieuw TKI om innovaties te versnellen

De uitvoerende organisaties op het gebied van kennis en innovatie voor chemie (TKI Chemie) en biobased economy (TKI BBE) bundelen hun expertise en middelen in een nieuw Topconsortium voor Kennis & Innovatie (TKI). ‘Meer synergie en meer slagkracht voor zowel BBE, Chemie als circulaire economie’ stelt kwartiermaker voor het nieuwe TKI, Tom van Aken (CEO Avantium). Januari 2023 moet het nieuwe TKI met een nieuwe richtinggevende naam operationeel zijn.

‘Met deze bundeling van krachten maken we een efficiëntieslag in het innovatiebeleid van de topsectoren Chemie, Agri&Food en Energie’ stelt Jacqueline Vaessen, boegbeeld van de topsector Chemie. De Biobased Economy (BBE) is een economie die gewassen en reststromen uit de landbouw en voedingsmiddelenindustrie inzet voor niet-voedseltoepassingen. Tot nu toe was de innovatieagenda voor biobased economy organisatorisch ondergebracht bij drie topsectoren (Chemie, Energie en AgriFood) via de stichting TKI BBE.

Peter Molengraaf, boegbeeld topsector Energie: ‘Het besluit van de topsectoren Energie, Chemie en Agri&Food om biobased economy en chemie samen te voegen is vanuit de inhoud van de agenda’s gezien heel logisch. De meeste innovaties voor biobased economy liggen op het gebied van (bio)chemie en nog maar in beperkte mate op het gebied van bioenergie.’

Dirk Duijzer, boegbeeld topsector Agri&Food: ‘We bouwen hierbij door op onze goede samenwerking om te zorgen dat alle biomassa optimaal bijdraagt aan de invulling van de menselijke behoeften naar hoogwaardige voeding, duurzame non-food producten en waar mogelijk energie.’

Biomassa is onmisbare schakel
Vaessen wil samen met haar collega’s van betrokken sectoren ervoor zorgen dat biobased economy een herkenbaar zwaartepunt blijft in de nieuwe organisatie waar de TKI’s Chemie en TKI-BBE in samengaan. ‘Voor een circulaire economie zijn alternatieven voor fossiele bronnen beperkt: het is recycling, CO2 uit de atmosfeer of biomassa. Het is niet de vraag of, maar vooral hoe snel en op welke schaal biomassa het fossiele tijdperk gaat uitluiden’, stelt Vaessen. Nu al wordt nauw samengewerkt tussen verschillende sectoren op het gebied van BBE: door de chemiesector (gebruik van biogrondstoffen), de energiesector (biomassa voor biobrandstoffen, biogas en bioenergie) en de agri- en foodsector (landbouwgewassen als grondstof en voor voeding). Vaessen is dankbaar aan scheidend TKI-BBE directeur Kees de Gooijer. ‘Kees heeft BBE een innovatieagenda gegeven, en heeft in een divers speelveld een uitgebreid netwerk en portfolio opgebouwd van innovatieprogramma’s. Dat is een ijzersterke basis.’

Naar een nieuwe organisatie
Met de samenvoeging van de TKI’s BBE en Chemie ontstaat een nieuwe organisatie. Het TKI wordt verantwoordelijk voor het op- en uitbouwen van de innovatieagenda van de chemie en biobased economy, gericht op grensverleggende innovaties, circulariteit, CO2-reductie en duurzame economische vernieuwing en groei. Ook geeft het nieuwe TKI in nauwe samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) uitvoering aan het missieteam Circulaire Economie (CE). Ook de overheid is groot supporter van deze samenvoeging. David Pappie, directeur Topsectoren en Industriebeleid bij het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat (EZK): ‘Deze organisatorische verandering levert duidelijk synergievoordelen op. De recente brief van het kabinet over biogrondstoffen en belang van hoogwaardige toepassing in chemie en materialen maken dat een slagvaardige entiteit met focus op biochemie en materialen van belang is.’ Kwartiermaker Van Aken wil dit najaar zijn werkzaamheden afronden zodat de nieuwe organisatie januari 2023 van start kan.