Het Gelderse Groot Zevert Vergisting wekt al 17 jaar energie op met mest. Sinds kort gaat het bedrijf met de Groene Mineralen Centrale vele stappen verder. Door de productie van biogas, elektriciteit, bodemverbeteraar, demiwater en kunstmestvervanger maakt het van kringlooplandbouw een succesvolle businesscase.

Groot Zevert Vergisting verwerkt al jaren het mestoverschot van agrarische bedrijven in de Achterhoek. “In 2003 waren we een van de eerste in Nederland met een mestvergistingsinstallatie”, zegt Arjan Prinsen, innovator bij Groot Zevert Vergisting. “Daarmee produceren we biogas dat we via een warmtekrachtkoppeling omzetten in elektriciteit. Met de mest konden we bovendien naar akkerbouwers. Daar kreeg je eerst geld voor. Maar toen het beleid veranderde en we voor de levering van mest moesten betalen, hebben we een andere oplossing gezocht. Ook omdat met de opkomst van de circulaire economie nieuwe verdienmodellen ontstaan.”

Gas aan FrieslandCampina
In 2017 begon Groot Zevert Vergisting werk te maken van de nieuwe verdienmodellen. “We zijn biogas gaan leveren aan de nabijgelegen zuivelfabriek van FrieslandCampina in Borculo. Voor deze levering moest het biogas opgewaardeerd worden tot groen gas. We investeerden in een innovatief biogasreinigings- en compressiesysteem. Ook wilden we de installatie voeden met gras- en vezelachtige biomassa voor extra gasproductie. Hiervoor is een voorbewerking nodig. Met steun van de Topsector Energie konden we hiervoor een demonstratieproject opzetten.” Sinds 2017 levert Groot Zevert via een 5,5 kilometer lange leiding jaarlijks ongeveer 10 miljoen Nm³ groen gas aan de zuivelfabrieken.

Mineralen winnen uit digestaat
Na de biogasproductie blijft digestaat over, een restproduct. “Hierin zitten waardevolle stoffen. Om die te benutten hebben we in 2019 de Groene Mineralen Centrale opgezet.” In de Groene Mineralen Centrale worden allerlei nieuwe technologieën toegepast. “Door centrifuge scheiden we het digestaat in een dikke en dunne fractie. Met membraantechnologie halen we stikstof en kalium uit de dunne fractie. Het demiwater dat overblijft gaat terug naar de natuur.”

Duurzame kunstmest
Met de mineralen uit de dunne fractie maakt Groot Zevert een duurzame vervanger voor kunstmest. “Duurzaam omdat onze ecologische voetafdruk veel beter is. Wij verbruiken geen aardgas, zoals dat bij de productie van kunstmestkorrels wel gebeurt. Die komen bovendien uit het buitenland. Wij maken veel minder transportkilometers omdat we onze vloeibare kunstmest regionaal leveren. Samen met Wageningen University voeren we nu een pilotproject uit.”

Vezelrijke grond
Ook de dikke fractie neemt Groot Zevert onder handen. “We wassen het fosfaat uit de vezels. Dit gaat naar de biochemie en naar fosfaatarme landbouwgebieden. De vezels zijn prachtige grond. Het heeft de eigenschap om water goed vast te houden en voorkomt dat mineralen wegstromen.” Daarmee is voor Prinsen de cirkel praktisch rond. “De mineralen die we via mest binnenkrijgen gaan via de Groene Mineralen Centrale weer terug naar de natuur. Zo sluiten we regionaal de kringloop.”